3 maja 2019

Zapomniany chrześciajńsko-żydowski cmentarz Dieweg. Tajemnice Brukseli.

Bruksela skrywa wiele tajemnic i fantastycznych miejsc, których próżno szukać w przewodnikach. Zaletą takich miejsc jest, że nia ma tam tłumów.

Jednym z takich miejsc jest cmentarz Dieweg w dzielnicy Ukkel. Nie każdy jest - jak ja - fascynatem umarlaków i cmentarzy, ale myślę, że mimo wszystko ten akurat może wielu zaintersować. 

DIEWEG. 

Dla mnie bomba. Niesamowite wrażenie. Młodym też się podobało. Z tym, że Młody nastawiony był na spotkanie zombiaka. Każdy rozwalony grób oglądał dokładnie i zaglądał przez szpary, zastanawiając się czy umarlak wyszedł i gdzie jest. Zeszedł też podekscytowany do podziemi jednego z grobowców zobaczyć, czy tam nie ma zombiaków.... No ale cóż, ważne że mu się podobało.

Cmentarz jest od 1997 roku obiektem chronionym jako monument i krajobraz. Zastanawiam się jednak, czy to znaczy, że wszystkie groby muszą być pochłonięte przez roślinność...? Ma to oczywiście swój urok, wielki urok...


Historia cmentarza Dieweg.


Podobnie jak wiele innych cmentarzy w Brukseli, powstał on podczas epidemii cholery w 1866 roku. Ze względu na szybki wzrost populacji i zamknięcie 2 innych cmentarzy (Sint Job w 1871 oraz Sint-Pieterskerk w 1874) cmentarz szybko się rozrósł. Niektórzy powiadają też, że przyczyną zamykania niektórych cmentarzy była obawa przed epidemiami. 

W 1877 zamknięto cmentarz żydowski w Sint-Gillis, bo nie było już tam zupełnie miejsca na nowe groby i dało się cmentarza poszerzyć. Tego samego roku pochowano pierwszego Żyda na Dieweg. I tak cmentarz ten stał się cmentarzem katolicko-żydowskim. Znajdzie się tam ponoć groby ludzi z 15 różnych krajów. Groby żydowskie położone są z tyłu cmentarza i zajmują jakąś 1/3 powierzchni. Podobno nawet ludzie w tych czasach trochę się burzyli, że Żydów się faworyzuje, szczególnie, że ówczesny liberalny burmistrz Hubert de Fre oraz tamtejszy Rabin  należeli obaj do Loży Wolnomularskiej. Jednak dla gminy był to też dobry biznes, bowiem ludzie spoza Ukkel płacili drugie tyle za cmentarz, a Żydzi właśnie zwykle byli spoza.

Mimo kilkukrotnego poszerzania terenu cmentarza w końcu i tak zabrakło na nim miejsca na nowe groby i w 1945 oficjalnie został zamknięty. Jednak mieszkańcy Ukkle mogli tam jeszcze do 1958 być grzebani. W tym roku liczba pochowanych osiągnęła 38. 510. Potem było jednak kilka wyjątków. W istniejących grobach rodzinnych ciągle mogli (i mogą do dziś) być chowani nowi zmarli. I dziś na grobach widzimy daty po 2000r. Były też dwa specjalne wyjątki.

W 1983 pochowano tam rysownika komiksów Herge. A w 1996r. Philippe'a Hirschhorna  na specjalne życzenie królowej Fabioli.
Philippe Hirschhorn (1946-1996). Urodzony w Rydze. Laureat międzynarodowego konkursu "Queen Elizabeth"w 1967r. Grał z Berliner Philharmoniker oraz London Symphony Orchestra. 
Philippe Hirschorn

Na cmenatrzu pochowano wiele innych ważnych dla Belgii i znanych osób. Bankierzy, burmistrze, lekarze, pielęgniarki, architekci, artyści i wielu innych.

Na prawo od głównego wejścia znajduje się wybudowane w neoromańskim stylu mauzoleum Allardów - szlacheckiej rodziny złotników, bankierów itp. Victor Allard (1840-1912) był na przykład w 1884 senatorem katolickiej partii, dyrektorem Narodowego Banku w 1891 i burmistrzem Ukkle od 1896 do 1900. Pod prywatną kaplicą rodziny znajduje się krypta z 78 miejscami, z czego 30 jest zajętych. Przynajmniej tak wynika ze źródeł. Nie można tam wchodzić.


Doktor Hubert Clerx. Lekarz, którzy był znany z tego, że z wielkim poświęceniem opiekował się biednymi chorymi. Był tak popularny, że nawet jedną z ulic na Ukkle nazwano jego imieniem.

Rodzina Lambertów. Żydowska rodzina bankierów (XIX i XX). Niejaki Leon Lambert ohajtał się z baronową z rodziny Rothshildów. Bank Lambert powiązany z Bankiem Rothschildów stał się bankiem osobistych interesów Króla Leopolda II. Lambert jako zaufany króla pomagał mu finansować jego urbanistyczne i kolonialne projekty.

Grobowiec rodziny Lambertów

Dieweg to istna galeria belgijskiej sztuki cmentarnej od końca XIX wieku do Drugiej Wojny Światowej. Na przełomie wieków sztuka cmentarna odzwierciedlała kierunki panujące w kulturze i sztuce powrzechnej, potem zaczęły się pojawiać motywy romantyczne.
Znajdujemy tu najróżniejsze groby i grobowce ozdobione najdziwniejszymi motywami i symbolami.
Widać duży wpływ stylów antycznego, neogotyckiego, czy neoklasycznego. Co więcej, niektóre groby są mieszaniną kilku różnych stylów.

Fotografie. (jakość jak z iphone6)


Młody szukający umarlaków ;-)

wiele grobów wygląda tak jak ten

porcelanowe ozdoby są wciąż piękne
Złączone dłonie. Symbol miłości, lojalności. Na grobie (lub dwóch połączonych w ten sposób grobach) oznacza, że miłość trwa nawet po śmierci.

Kwiatek jest symbolem duszy. Tak jak kwiat otwiera się do słonca, tak dusza ludzka ma się otworzyć przed Bogiem.
A żaba...? Trudno orzec, bo raczej nie o plagi egipskie tu chodzi...





Mak, a zwłaszcza makówka, symbolizuje (w związku z opimum, które zawiera) sen, zapomnienie, zniknięcie ludzkich trosk po śmierci.
symol maku 


róża, symbol wiecznej miłości

a obok spokojnie mieszkają sobie ludzie



porcelanowe poduszki





Bluszcz (czy inne rośliny, które rosną nadal pomimo przycinania) jest symbolem wiecznego życia.













Bluszcz (czy inne rośliny, które rosną nadal pomimo przycinania) jest symbolem wiecznego życia.


















groby dzieci zawsze wzruszają






























Książka symbolizuje Biblię, księgę życia.

monument Jaquemyns-Dewever





Kapliczka rodziny Fumiere 





Sowa, symbol nocy, mądrości  i śmierci.








































groby dzieci

groby dzieci...















złamana kolumna symbolizje przedwcześnie zakończone życie




Adres

Adres cmentarza: Dieweg 95, 1180 Ukkel (Bruksela)
Otwarty codziennie:  8.30 - 16,00


Źródła:
Brigitte Vermaelen: Het Kerkhof aan de Dieweg. Brussel: Solibel, 1993
Internet

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Pisz śmiało. Podpisz się jednak, gdy komentujesz z anonima